VS sluit deal met Oekraïne over kritieke mineralen

2025-05-01 politiek

Washington D.C., donderdag, 1 mei 2025.
Na maandenlange onderhandelingen is er een akkoord tussen de Verenigde Staten en Oekraïne. De deal geeft de VS toegang tot Oekraïense grondstoffen. Oekraïne bezit ongeveer 5% van de wereldwijde reserves aan kritieke mineralen. In ruil investeert Amerika in de wederopbouw van Oekraïne. Het akkoord komt op een cruciaal moment, gezien de Russische invasie en de noodzaak om de afhankelijkheid van China te verminderen. De overeenkomst moet nog wel door het Oekraïense parlement worden goedgekeurd.

Details van de overeenkomst

De overeenkomst omvat de oprichting van een gezamenlijk investeringsfonds, het ‘United States-Ukraine Reconstruction Investment Fund’ [3][7]. Dit fonds zal investeren in projecten op het gebied van mineralen, olie en gas, waarbij de grondstoffen eigendom blijven van Oekraïne [3]. De investeringen zijn in eerste instantie gericht op de wederopbouw van Oekraïne [1]. Oekraïne zal 50% van de inkomsten uit de winning van natuurlijke hulpbronnen in het fonds storten [1]. De Amerikaanse bijdrage kan bestaan uit directe financiële steun of nieuwe militaire hulp [6].

Strategisch belang voor de VS

Voor de Verenigde Staten is de overeenkomst van strategisch belang. Het biedt de VS toegang tot kritieke mineralen, waaronder zeldzame aardmetalen [3][6]. Oekraïne beschikt over aanzienlijke reserves van deze mineralen, die essentieel zijn voor de productie van halfgeleiders en andere hightech toepassingen [3][4]. Tevens wordt de afhankelijkheid van China verminderd, waar momenteel 90% van de wereldwijde zeldzame aardmetalen vandaan komt [3]. De overeenkomst positioneert de VS sterker in de wereldwijde race om grondstoffen.

Politieke context en implicaties

De overeenkomst komt te midden van de Russische invasie van Oekraïne, waardoor de politieke en economische banden tussen Oekraïne en de VS verder worden aangehaald [2]. De Amerikaanse minister van Financiën, Scott Bessent, benadrukte dat de overeenkomst een signaal is aan Rusland dat de regering-Trump zich inzet voor een vrije, soevereine en welvarende toekomst van Oekraïne [2][5]. Oud-minister van Economische Zaken, Tymofiy Mylovanov, stelt dat de deal Trump een binnenlandse politieke boost geeft en een positievere houding ten opzichte van Oekraïne stimuleert [1].

Implicaties voor Brainport

Voor het Brainport-ecosysteem, dat een belangrijke speler is in de halfgeleiderindustrie, kan deze overeenkomst indirecte gevolgen hebben. Toegang tot een stabiele toevoer van kritieke mineralen is essentieel voor de groei en innovatie van de halfgeleidersector. De overeenkomst tussen de VS en Oekraïne kan bijdragen aan een meer gediversifieerde en minder kwetsbare toeleveringsketen van deze mineralen. Dit kan de concurrentiepositie van Brainport op de lange termijn versterken, doordat het minder afhankelijk wordt van de grillen van de geopolitieke verhoudingen [alert! ‘directe impact op Brainport nog onduidelijk’].

Bronnen

Mineralen Handelsovereenkomst