Tuna-5: Delftse kwantumcomputer met open architectuur onthuld
Delft, woensdag, 21 mei 2025.
De TU Delft heeft een nieuwe kwantumcomputer gepresenteerd: Tuna-5. Deze computer heeft een open architectuur, waardoor innovatie binnen de quantumwereld verder kan worden versneld. Opvallend is de samenwerking tussen Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen. Qblox levert de besturingselektronica, QuantWare produceert de kwantumchips en Orange Quantum Systems levert de toolkit. Gebruikers van Quantum Inspire kunnen nu kiezen uit drie quantum hardware backends: Tuna-5, Starmon-7 en Spin-2+.
Nederlandse samenwerking in quantumtechnologie
De ontwikkeling van Tuna-5 is een resultaat van het HectoQubit/2 project, een samenwerking tussen QuTech, TNO en vier Nederlandse quantum startups: QuantWare, Qblox, Orange Quantum Systems en Delft Circuits [2]. Het project, dat in april 2023 van start ging, wordt gefinancierd door Quantum Delta NL en het Nationaal Groeifonds [1][2]. De open architectuur van Tuna-5, gecombineerd met de expertise van de betrokken partijen, positioneert Nederland als een belangrijke speler in de ontwikkeling van schaalbare kwantumcomputers [2]. De modulaire besturingselektronica en de mogelijkheid tot het afstemmen van qubit interactie dragen bij aan de flexibiliteit en de prestaties van de computer [1][2].
Technische details en toekomstige ontwikkelingen
Tuna-5 beschikt over een supergeleidende quantumprocessor met instelbare koppelingen [1][2]. De computer is gebouwd op de ervaringen die zijn opgedaan met Starmon-5, die in 2020 werd ingezet op Quantum Inspire 1.0 [1][2]. In februari 2025 werd Quantum Inspire 2.0 gelanceerd, waarbij de verbeterde Starmon-7 en Spin2+ quantum processors werden geïntroduceerd [1][2]. Een EU Quantum Flagship project, OpenSuperQPlus, streeft naar een 100-qubit quantumcomputer in september 2026, waarbij Delft een van de drie Europese demonstratielocaties is [1][2]. Verdere ontwikkelingen en releases worden in de komende maanden verwacht [2].
Quantum Inspire platform
Het Quantum Inspire platform biedt gebruikers toegang tot diverse quantum hardware backends, waaronder nu dus ook Tuna-5 [1]. Naast de QX-emulator kunnen gebruikers kiezen uit Tuna-5, Starmon-7 en Spin-2+ [1]. Dit stelt onderzoekers en ontwikkelaars in staat om te experimenteren met verschillende quantum architecturen en hun algoritmes te optimaliseren voor specifieke hardware [GPT]. De lancering van Tuna-5 op Quantum Inspire onderstreept het belang van open access en samenwerking in de quantum computing gemeenschap [1][2].
Internationale context en recente ontwikkelingen
Wereldwijd zijn er diverse ontwikkelingen in de quantumtechnologie. Zo installeert de Universiteit van Tokio IBM’s 156-qubit Heron processor en koppelt deze aan de Miyabi supercomputer [3]. Frankrijk, Duitsland en Nederland hebben samen meer dan €30 miljoen toegekend aan quantum R&D projecten [3]. Verder kondigde IonQ aan dat het van plan is twee bedrijven in de quantum networking space over te nemen, namelijk Lightsynq Technologies en Capella Space [3]. Deze internationale context benadrukt de groeiende investeringen en de snelle ontwikkelingen binnen de quantum computing sector [3].