Broadcom trekt stekker uit Spaanse chipfabriek: miljardeninvestering van de baan
Madrid, dinsdag, 15 juli 2025.
Broadcom heeft een streep gezet door de bouw van een chipfabriek van 1 miljard dollar in Spanje. Deze beslissing is een flinke domper voor de EU Chips Act, die beoogt het Europese marktaandeel in de halfgeleiderindustrie te verdubbelen tegen 2030. Subsidieonderhandelingen liepen vast en ook milieuvergunningen en politieke onzekerheden speelden een rol. De ambitieuze doelstelling van de EU, om 20% van de wereldwijde markt in handen te krijgen, wordt nu als ‘zeer onwaarschijnlijk’ bestempeld.
Onderhandelingen liepen vast
De annulering van de fabriek, die gepland stond als een ‘unieke grootschalige back-end halfgeleiderfaciliteit in Europa’, is een gevolg van het vastlopen van onderhandelingen over subsidieverstrekking [2]. Ook milieuvergunningen en politieke onzekerheden speelden een rol in de beslissing van Broadcom [2]. Het bedrijf had in juli 2023 aangekondigd 1 miljard dollar in de Spaanse fabriek te willen investeren [2]. Broadcom zou de Spaanse overheid hebben verzocht om een voorschot van honderden miljoenen dollars voor de aanschaf van apparatuur [2].
Spanje’s PERTE Chip programma
Spanje lanceerde in mei 2022 het ‘Strategic Project for the Recovery and Economic Transformation of Microelectronics and Semiconductors’ (PERTE Chip), een investeringsprogramma van 12,25 miljard euro [1]. Dit programma omvatte ook subsidies voor de ontwikkeling van menselijk kapitaal, zoals beurzen voor vijftien leerstoelen aan universiteiten en de training van meer dan duizend experts [1]. De Spaanse regering was van plan om 12 miljard euro, ongeveer 14 miljard dollar, uit het coronaherstelfonds van de EU te gebruiken om de halfgeleiderindustrie te subsidiëren [2][3].
EU Chips Act onder druk
De EU Chips Act heeft als doel het wereldwijde marktaandeel van Europa in de halfgeleiderindustrie te verdubbelen naar 20% in 2030 [1][2][3]. De Europese Commissie beheert ongeveer 4,5 miljard euro van de in totaal geplande 43 miljard euro aan publieke en private middelen [1]. De Economic Comittee of the Ageing (ECA) noemt het doel van 20% marktaandeel ‘zeer onwaarschijnlijk’ en ‘buitensporig ambitieus’ [1]. De Europese Commissie zelf verwacht een stijging tot slechts 11,7% in 2030 [1].
Geopolitieke verschuivingen
De U.S. CHIPS and Science Act van 2022, met een budget van 52,7 miljard dollar aan federale financiering, heeft een belangrijke rol gespeeld in het herdefiniëren van de strategische prioriteiten van Amerikaanse bedrijven [1][3]. Deze wet heeft al meer dan een half biljoen dollar aan private investeringen in de Verenigde Staten gestimuleerd [1]. Grote, kapitaalintensieve productieprojecten gaan vrijwel uitsluitend naar Noord-Europese industriële centra zoals Duitsland en Ierland [1]. Zuid-Europa trekt vooral kleinere, meer gerichte projecten aan [1].
Fundamentele zwakheden
Het niet aantrekken van de Broadcom-fabriek, of een grote fabriek van TSMC of Intel, toont aan dat financiële prikkels alleen ‘onvoldoende zijn om fundamentele zwakheden in het productie-ecosysteem van een regio te overwinnen’ of om krachtige geopolitieke en zakelijke tegenwind te neutraliseren [1]. Het afketsen van de deal met Broadcom benadrukt de complexe wisselwerking tussen geopolitieke krachten en economische strategieën [3]. Spanje en de EU moeten de beleidscoördinatie, financiële steun en de opbouw van een industrieel ecosysteem verbeteren [2].