Europese chipambities in gevaar? Sector roept op tot vier keer hogere investeringen

2025-05-06 politiek

Brussel, dinsdag, 6 mei 2025.
De Europese Unie moet fors meer investeren in de halfgeleiderindustrie. Brancheorganisatie SEMI dringt aan op een verviervoudiging van de uitgaven. De huidige investeringen zijn ontoereikend om de doelstelling van 20% marktaandeel in 2030 te halen. De Europese Rekenkamer stelt dat de EU bij het huidige tempo slechts 11,7% zal bereiken. Een apart EU-budget moet een gelijk speelveld creëren, aldus SEMI. De organisatie schat dat er een totale investering van 260 miljard euro nodig is.

Noodzaak tot opschaling

De roep om hogere investeringen komt voort uit de ambitieuze doelstelling van de EU om haar wereldwijde marktaandeel in de halfgeleiderproductie tegen 2030 te verdubbelen tot 20% [4][6]. Dit doel, vastgelegd in de European Chips Act, lijkt echter onhaalbaar met de huidige investeringen [3]. De Europese Rekenkamer schat dat de EU in 2030 slechts 11,7% van de wereldwijde markt zal bereiken [1][3]. Om de doelstelling van 20% te halen, is een verviervoudiging van de huidige productiecapaciteit noodzakelijk [3]. De huidige bijdrage van de Europese Commissie aan de Chips Act bedraagt slechts 4,5 miljard euro, terwijl de lidstaten 80% van de publieke financiering voor hun rekening nemen [1].

Strategische afhankelijkheid

SEMI benadrukt dat halfgeleiders cruciaal zijn voor vrijwel elke moderne economische sector, waaronder de automobielindustrie, lucht- en ruimtevaart, industriële robotica en medische apparatuur [1]. Desondanks blijft de EU sterk afhankelijk van niet-Europese leveranciers voor geavanceerde chips en cruciale onderdelen van de toeleveringsketen [1][6]. Deze afhankelijkheid vormt een strategisch risico, vooral gezien de geopolitieke spanningen en de toenemende concurrentie op de wereldmarkt [2]. De EU onderzoekt momenteel mogelijke afhankelijkheden en oneerlijke prijsstelling door Chinese concurrenten [2].

Geopolitieke verschuivingen en handelsdynamiek

De geopolitieke context beïnvloedt de halfgeleidermarkt aanzienlijk. China breidt zijn capaciteit voor mature-node chips uit en zal naar verwachting in 2030 40% van de wereldwijde uitbreiding in dit segment voor zijn rekening nemen [2]. De Europese Rekenkamer waarschuwt voor een gevaarlijke afhankelijkheid van China voor legacy chips, waarbij ongeveer een derde van de import uit China komt [2]. Annemie Turtelboom van de Europese Rekenkamer stelt dat zelfs afhankelijkheid van traditionele bondgenoten kan leiden tot problemen door geopolitieke frictie, wat diversificatie noodzakelijk maakt [2].

Amerikaanse tegenmaatregelen

De Verenigde Staten proberen hun eigen halfgeleiderindustrie te versterken. Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft de BASIC Act ingediend om de Advanced Manufacturing Investment Credit (AMIC) te verhogen van 25% naar 35% [2]. Dit moet investeringen in de Amerikaanse economie stimuleren en bedrijven zoals Micron in staat stellen om fabrieken in de VS te bouwen [2]. Arizona is bijvoorbeeld aan het uitgroeien tot een halfgeleider hub met investeringen van TSMC, Apple en Nvidia [7].

Bronnen

Halfgeleiders EU Chips Act