Chipfabricage in de ruimte: ForgeStar-1 maakt ruimtevaartgeschiedenis

2025-06-30 wetenschap

Eindhoven, maandag, 30 juni 2025.
De Britse satelliet ForgeStar-1, gelanceerd door SpaceX, markeert een cruciale stap in de ontwikkeling van chipproductie buiten de aarde. In een omgeving van microzwaartekracht worden de mogelijkheden onderzocht om microchips te fabriceren. Dit biedt uitzicht op halfgeleiders met verbeterde kwaliteit en prestaties. ForgeStar-1 zal zelf geen producten terug naar de aarde brengen. Het is een test. De resultaten van dit onderzoek kunnen leiden tot een fundamenteel nieuwe benadering van chipproductie, met potentieel grote gevolgen voor de halfgeleiderindustrie, ook in regio’s zoals Brainport.

De missie van ForgeStar-1

ForgeStar-1, ontwikkeld in Cardiff, Wales, is de eerste Britse satelliet die specifiek is ontworpen voor productie in de ruimte [1][3]. De lancering vond plaats op 27 juni 2025 via SpaceX’s Transporter-14 rideshare missie [3]. Het doel van de missie is het valideren van de fabricage van halfgeleiders in microzwaartekracht [4]. De satelliet zal ook technologieën testen die nodig zijn voor veilige terugkeer naar de aarde, zoals een hitteschild en systemen voor aerodynamische controle [6]. De missie zal eindigen met een gecontroleerde vernietiging in de atmosfeer [1][6].

Voordelen van chipproductie in de ruimte

Chipproductie in de ruimte biedt diverse voordelen. De sub-zero temperaturen en het vacuüm kunnen de prestaties van chips verbeteren, wat vooral relevant is voor datacenters, quantum computing en defensie toepassingen [3]. Materialen zoals galliumnitride (GaN) en siliciumcarbide (SiC) kunnen in de ruimte gebruikt worden om chips met verbeterde eigenschappen te produceren [1][3]. Deze materialen zijn bijvoorbeeld geschikt voor high-power density AI-systemen [1]. De microzwaartekracht kan ook leiden tot een hogere zuiverheid en minder defecten in de halfgeleiders.

Toekomstplannen van Space Forge

Space Forge is van plan om na ForgeStar-1 de ForgeStar-2 te lanceren. ForgeStar-2 zal de eerste satelliet zijn die daadwerkelijk geproduceerde halfgeleiders veilig terug naar de aarde brengt [1][3]. Het bedrijf streeft ernaar om jaarlijks 10 tot 12 satellieten te bouwen, met missies die 1 tot 6 maanden duren [1][3]. In een latere fase wil Space Forge meer dan 100 lanceringen per jaar realiseren, waarbij herbruikbare satellieten de norm worden [1]. Joshua Western, CEO van Space Forge, noemt de lancering een enorme technische prestatie en het begin van een nieuw tijdperk voor materiaalwetenschap en industriële capaciteit [1][6].

Nederlandse betrokkenheid en de rol van Brainport

Hoewel ForgeStar-1 een Brits initiatief is, kan het succes ervan ook relevant zijn voor de Nederlandse halfgeleiderindustrie, met name in de Brainport regio. Nederlandse onderzoeksinstellingen en bedrijven zouden kunnen profiteren van de kennis en technologieën die worden ontwikkeld voor chipproductie in de ruimte. Samenwerkingen tussen Nederlandse en Britse partijen zouden de ontwikkeling van nieuwe materialen en productieprocessen kunnen versnellen. De potentie voor verbeterde chipkwaliteit en prestaties kan een boost geven aan innovatie in diverse sectoren, van AI tot quantum computing.

Ruimere context van ruimtevaartontwikkelingen

De lancering van ForgeStar-1 past in een bredere context van ontwikkelingen in de ruimtevaart. Zo heeft SpaceX in 2025 al bijna 1500 Starlink satellieten gelanceerd [4]. China heeft een 1 Gbps lasercommunicatieverbinding vanuit een geostationaire satelliet gerealiseerd [4]. De James Webb Space Telescope heeft zijn eerste exoplaneet direct gefotografeerd [4]. Deze ontwikkelingen tonen aan dat de ruimtevaartindustrie in een stroomversnelling zit, met potentieel grote gevolgen voor diverse sectoren, waaronder de halfgeleiderindustrie [4].

Bronnen

chipproductie ruimtevaart